روز ملی گل و گیاه گرامی باد.

سوسن چلچراغ تنها گل ملی ایران

خرداد که از راه می رسد سرزمینمان ایران میزبان یکی از زیبا ترین و ارزشمند ترین مهمانان خود می شود که دست نقاش طبیعت، آن را به زیباترین شکل ممکن آراسته است. گلی زیبا و نادر از تیره ی سوسن که با نام  سوسن چلچراغ ( نام علمی  ( Lilium ledebourii  شناخته می شود و مدت زمان کوتاهی را در ایران می گذراند.

در حالی که بسیاری از مشتاقان طبیعت در اقصی نقاط دنیا منتظر شکفتن این گل هستند، سوسن چلچراغ به صورت طبیعی در نقاطی از ایران می روید و خاک سرزمینمان را به وجودش مزین می کند. ارزش این گیاه برای کشورمان فراتر از تصور است و به عنوان یکی از سرمایه های طبیعی ملی ایران شناخته می شود. به همین دلیل نامش به عنوان نخستین گل ملی، از سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

محل رویش

گل سوسن چلچراغ بسیار کمیاب است و تنها در دو نقطه از جهان که در رشته کوه البرز از فلات ایران قرار دارند، به صورت طبیعی می روید:

* لنکران - تالش - جمهوری آذربایجان

* داماش - بخش عمارلو - استان گیلان - ایران

پیش تر تعدادی از این گل  در نواحی بسیار محدودی از استان‌های اردبیل و مازندران نیز مشاهده می شد اما دیگر اثری از آنها دیده نمی شود. امروزه پر تراکم ترین رویشگاه آن در یک ناحیه ی کوچک از جنگل‌های مخروبه ی راش در اطراف داماش و در ارتفاع ۱۷۰۰ تا ۱۹۰۰ متری می باشد و حدود 2000 نمونه در آن وجود دارد. مساحت این منطقه چهار هکتار می باشد و  به عنوان یک منطقه حفاظت شده شناخته می شود.

منطقه داماش تنها رویشگاه سوسن چلچراغ در ایران

تنها زیستگاه حفاظت شده ی سوسن چلچراغ در نزدیکی روستای داماش در بخش عمارلو از توابع شهرستان رودبار قرار دارد . وسعت این زیستگاه 4 هکتار است و به عنوان یک ذخیره گاه ژنتیکی برای این گیاه کمیاب محسوب می گردد.

دامنه ی ارتفاعی این زیستگاه از 1750 تا 2000 متر متغیر می باشد و متوسط دما و متوسط بارندگی سالیانه ی آن به ترتیب 10 درجه سانتی‌گراد و 450 میلی متر است.  اقلیم منطقه نیمه مرطوب معتدل می‌باشد و علاوه بر سوسن چلچراغ گیاهان دیگری همچون اقطی، گرنه، بنفشه، انواع سرخس، گل قاصد، شبدر وحشی و سرخ ولیک نیز در آن می رویند.

این منطقه به طور کامل توسط سازمان حفاظت محیط زیست گیلان نگهداری و حفاظت می‌شود و جزء مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور می باشد. رویشگاه سوسن چلچراغ با حصاری از سایر قسمت ها جدا شده و هرگونه بهره برداری از آن تنها با مجوز رسمی از دفتر وزارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور امکان پذیر است.